Lão tử hay còn được mọi người biết đến nhiều hơn với nick name “Thái Thượng Lão Quân”. Thiên hạ đồn đại rằng lão có khả năng chế thuốc trường sinh bất lão, nhưng các nhà khoa học vốn chỉ tin vào bằng chứng thì khẳng định lão biết cách dưỡng sinh – tức là là tu dưỡng ăn uống, ngủ nghỉ, tâm tính để có thể giúp con người kéo dài tuổi thọ và bớt “trẻ trâu”. Hai nghìn năm trăm năm thì vẫn không thể gọi là dài trong lịch sử 2 triệu năm của nhân loại, cơ thể con người vẫn không có thay đổi nhiều so với tổ tiên (ăn độc vẫn chết, không dạy vẫn ngố), nên lời dạy về dưỡng sinh của lão tử chắc cũng không có gì thay đổi nhiều.
Lão tử đã dạy rằng:
“Tham luyến sắc khiến người ta mắt mờ, không thể nhìn rõ bản chất sự vật; truy cầu âm thanh tiêu khiển khiến người ta tai điếc, không thể nghe được ý nghĩa chân thật của âm thanh; say mê hưởng thụ sơn hào mỹ vị khiến người ta miệng lưỡi không còn tinh nhạy, không thể nếm được hương vị chân thật của thức ăn; đắm chìm trong thú vui cưỡi ngựa săn bắn khiến người ta tâm thần cuồng vọng bạo ngược, không thể tìm lại sự thanh tịnh an ổn; Tiền tài có được quá dễ dàng khiến cho người ta tăng trưởng lòng tham, hành vi cử chỉ sai lệch.”
 |
| Quần thư trị yếu 5: Lời dạy của Lão Tử |
Chữ sắc ở đây có nhiều ý nghĩa, nghĩa đen có nghĩa là sắc màu phần trang trí bên ngoài. Khi tham ngắm cái vẻ bên ngoài có thể làm cho người ta không thể thấy rõ bản chất của sự vật bên trong, ý nghĩa này tương tự như câu “Tốt gỗ hơn tốt nước sơn” của ông bà ta vậy. Nhìn người chỉ mê đắm vẻ đẹp bên ngoài thì sẽ không bao giờ thấy rõ nội tâm của họ.
Tham sắc còn được hiểu là thích nhìn thấy những hình ảnh sặc sỡ lâu ngày sẽ có hại cho mắt. Ngày nay Tivi và máy tính thống trị thế giới, các phim ảnh được chiếu cho trẻ em hằng ngày. Xem tivi nhiều chẳng những hại mắt trẻ em mà còn gây hại cho não bộ, theo nghiên cứu của các nhà khoa học tv, phim ảnh làm giảm khả năng tư duy của não bộ. Trẻ em chỉ tiếp nhận những hình ảnh một cách bị động mà không có thời gian suy nghĩ vì hình ảnh chuyển tiếp quá nhanh. Dẫn đến não của bé càng ngày càng trở nên thụ động.Tham sắc còn có thể hiểu là tham sắc ái dục, hay gọi là háo sắc. Việc tham luyến sắc đẹp làm người ta mắt mờ, không thể nhìn rõ bản chất của sự vật. Bao đời quân vương mất nước vì ham mê sắc đẹp, bỏ lỡ việc nước. Các sếp cũng do háo sắc mà gia đình tan vỡ, quyết định sai lầm khiến người ta chán nản.
“...truy cầu âm thanh tiêu khiển khiến người ta tai điếc, không thể nghe được ý nghĩa chân thật của âm thanh...”
Tham âm thanh khiến cho người ta gần như điếc, giới trẻ thường thích vào những tụ điểm, quán bar, với những âm thanh cực lớn làm hại đến thính giác. Việc nghe âm thanh trong tai nghe quá độ cũng khiến cho thính giác của họ không còn nhạy bén, dẫn đến tình trạng chưa già mà lãng tai.
Tham âm thanh tiêu khiển còn có nghĩa khác còn có ý nghĩa khác là thích nghe những lời mật ngọt, nịnh hót, khiến cho những lời khuyên thành thật không đến được tai họ. Ông bà ta cũng nói “mật ngọt chết ruồi” hay “ lời thật mất lòng” đây cũng chính là ý nghĩa thứ 2 trong câu nói của lão tử, tham âm làm tai điếc.
Khổng Tử nói: “Thuốc hay đa số đều đắng miệng khó nuốt nhưng có lợi cho việc trị bệnh; lời can gián khuyên răn người làm thiện đa số đều nghe không êm tai nhưng có ích cho việc sửa đổi khuyết điểm bản thân. Thương Thang, Chu Vũ Vương do mở lòng tiếp nhận những lời khuyên gián mà vận nước hưng thịnh. Hạ Kiệt, Thương Trụ do nghe theo lời mỹ miều bợ đỡ mà quốc bại thân vong”.
“; say mê hưởng thụ sơn hào mỹ vị khiến người ta miệng lưỡi không còn tinh nhạy, không thể nếm được hương vị chân thật của thức ăn”
Ngày nay chúng ta sống trong thế giới hiện đại có nền công nghiệp thực phẩm phát triển, nhưng mọi người chỉ thích chú trọng vị giác, món ăn đa phần phải ngon và kích thích khiến cho vị giác con người tê dại. Dẫn đến lưỡi không còn nhạy bén và tạo thành thói quen ẩm thực không tốt gây bệnh cho cơ thể. Những đứa trẻ chỉ biết ăn thịt không rau là vì cha mẹ chỉ chiều theo vị giác của nó mà không tập ăn những món ăn tốt cho sức khỏe, vì thịt hút nhiều gia vị hơn rau củ nên nó đậm đà hơn, ham ăn thịt sẽ không còn muốn ăn rau nữa. Tỉ lệ béo phì gia tăng và kéo theo các bệnh như tiểu đường, gan nhiễm mỡ.... đều là do tham ăn thức ăn công nghiệp nhiều mùi vị mà không ăn những thức ăn đạm bạc nhưng lại nhiều dinh dưỡng
” đắm chìm trong thú vui cưỡi ngựa săn bắn khiến người ta tâm thần cuồng vọng bạo ngược, không thể tìm lại sự thanh tịnh an ổn”
Vì ngày xưa chỉ có săn bắn mới là trò chơi giết chóc mà con người tham gia, ngày nay thú vui này được mở rộng hơn cho giới trẻ, đó chính là game online, những phim ảnh bạo lực, game bắn súng, chặt chém... Những trò chơi đó lôi kéo giới trẻ vào cơn say chém giết, từ đó tâm trạng không còn có thể yên ổn và thanh tịnh nữa. Giới trẻ bắt đầu có những hành vi bạo ngược, thiếu lễ nghĩa, thích hành động như những gì chúng đã tiếp xúc từ đó gây ra nhiều vụ án thương tâm cho xã hội.
Các game online ngày nay đa phần khai thác vào yếu tố thù hận, khiến người chơi điên cuồng nạp tiền và tham gia vào game gây thù và trả thù. Đây cũng là yếu tố khiến cho tâm giới trẻ không còn an định để có thể học tập và làm việc được nữa.
“Tài sản có được quá dễ dàng khiến cho người ta tăng trưởng lòng tham, hành vi cử chỉ sai lệch.”
Con người khi đã có trong tay nhiều tiền của, họ sẽ tự cho rằng mình là đúng, tăng trưởng lòng tự cao tự đại. Trong lúc tâm tự cao và khinh người trỗi dậy sẽ làm ra rất nhiều sai lầm. Xã hội đã chứng những người có nhiều tiền của trong thời gian ngắn đã tiêu hết tài sản mà còn làm hại cho gia đình và con cháu về sau. Đạo chính là cách ứng xử giữa người với người, con người còn cư xử với nhau theo đạo, lòng người sẽ an. Khi chúng ta trở nên tự cao khinh thường người khác cuộc sống sẽ đảo lộn, dẫn đến cuộc sống đau khổ, người tốt dần rời xa, tiểu nhân thì xúm lại gần. Nên có câu “ giàu sang lắm kẻ tới nhà, khó khăn giữa chợ ruột rà cũng chẳng thăm”.
Trải qua hơn 2500 năm lịch sử, các câu nói của lão tử vẫn còn nguyên giá trị với thời hiện đại. Mặc dù nó đa nghĩa và cần có sự diễn giải dài dòng nhưng lại rất dễ nhớ và dễ thuộc. Giới trẻ ngày nay mê say trong thế giới bạo lực, phim ảnh cuồng bạo, lại đắm chìm trong âm thanh chói tai của vũ trường, quán bar, tụ điểm ca nhạc, thích nghe lời ngọt không chịu nghe khuyên, lại còn chiều theo vị giác mà ăn những món có hại cho sức khỏe dẫn đến tâm tính hỗn loạn, cơ thể bị tổn hại, sự nghiệp thì xuống dốc đều có chung nguyên nhân:
“không nghe lời người xưa, thiệt thòi ngay trước mắt.”
Giang Nguyen
