Thứ Hai

Kem giá rẻ của lũ trẻ ngày xưa - một vé tuổi thơ

"Toe toe",- "Chú ơi bán cho cháu que kem",- " Hai trăm (đồng) cháu ạ",...Tuổi thơ của bạn đã từng có kỉ niệm tương tự?

Ngày nay, những đồng tiền lẻ mệnh giá thấp hiếm hoi lắm mới thấy xuất hiện. Thế nhưng cách đây chừng đôi chục năm, tờ hai trăm đồng màu nâu đất hay năm trăm đồng màu hồng tươi là cả gia tài với một đứa trẻ. Năm trăm đồng mua được nhiều thứ lắm, nhưng những ngày hè nóng nực, gia tài đó được bọn trẻ để dành để mua kem.

Tuổi thơ
Không rõ vì lí do gì mà tụi trẻ ngày ấy ghét ngủ trưa lắm. Sau bữa ăn trưa là chỉ chực chờ mẹ hay bà đi ngủ, len lén gọi nhau ra một góc râm mát, chỉ chờ tiếng còi tự chế "toe toe" tới gần để nhao tới đổi kem mút chia nhau. Thùng đựng kem tự chế làm bằng xốp được bán bán kem đặt cố định yên sau xe đạp, qua năm tháng đã ngả màu bụi bặm nhưng chứa đựng thứ quà thần kì mà mọi đứa trẻ đều ao ước.

Những chiếc kem tỏa hơi mát lạnh, đưa tới tay đứa nào cũng được đứa ấy nâng niu như báu vật trần gian. Chiếc xe đạp cùng cái thùng xốp cũ ấy ngày nào cũng đi qua ngõ, mà lúc nào cũng được lũ trẻ trông mong như thể tiên ông tới ban phép màu.
Kem túi 
Ngày ấy kem rẻ lắm, chỉ vài trăm đồng con nhưng vô cùng đáng giá lũ nhỏ. Có đứa chắt chiu từng đồng quà mẹ cho, có đứa vất vả hơn đôi chút phải kiếm thưởng từ "làm thuê" việc nhà cho bố mẹ để lấy tiền mua kem.

Hình ảnh quen thuộc đầu những năm 1990
Hồi đó chẳng đứa nào chịu cắn kem, phần vì kem cứng, sữa ít mà đá nhiều, phần vì cắn nhanh hết thì...còn gì nữa mà ăn. Vậy nên đứa nào cũng thi nhau mút thật chậm, thật lâu, tìm mọi cách cho kem tan từ từ để tận hưởng cảm giác thiên đường thêm chút nữa.
Tuổi thơ với kem mút
Que kem rặt những đá nhưng tỏa mùi thơm tho vị sữa vị ca cao, chỉ vừa được nhấc ra khỏi thùng kem là cả chục ánh mắt lau láu nhìn theo. Kem mút ngày ấy cũng chỉ có đôi vị đó chứ không có nhiều, nên đứa ăn kem sữa thi thoảng lại với qua cắn trộm miếng ca cao của đứa bên cạnh, rồi bị nó nhéo lại một cái rõ đau, đòi trả bằng...một miếng kem sữa. Cũng có đứa ngày nào cũng chạy ra hàng kem, nhưng trong người chẳng còn tiền, cứ đứng thèm thuồng nhìn lũ bạn mút mát thứ quà trưa hè mát rượi, khẽ len lén kéo áo thằng bạn thân cho mút ké chút hơi lạnh ngọt ngào.
Hình ảnh quen thuộc đầu những năm 1990
Rút ngắn thời gian thêm khoảng dăm năm, kem que dần được thay thế bằng một thứ kem "thời thượng" hơn là kem túi. Kem túi không thường được bán rong mà hay có mặt trong quán quà vặt cổng trường hay quầy hàng tạp hóa. Nhưng giá kem túi cũng rất rẻ bởi cũng là một loại kem tự chế.

Kem túi chẳng khác mấy kem que ngày xưa ở chỗ...nhiều đá nên cũng cứng câng, nhưng mút mát lấy cái tê lạnh cùng chút hương vị thơm tho cũng khiến lũ trẻ mê mẩn.

Hình ảnh quen thuộc đầu những năm 1990
Kem túi được buộc đầu bằng chun hoặc dây nilon khó tháo, nên bọn trẻ có cách ăn đặc biệt là cắn phần đáy túi để mút kem. Vì thế, lũ nhỏ lại thêm trò tị nạnh nhau, đứa cắn miếng túi to, đứa miếng nhỏ, đứa phàm ăn hết sớm thế nào cũng chê bai đứa ăn dè cắn nhỏ, dù trong dạ thèm thuồng lắm.

So với kem que đi rong, kem túi cổng trường, kem cân là thứ xa xỉ hơn cả, bởi không những được bán trong hàng quán đẹp đẽ, mà còn mềm mịn nhiều vị kem nhất. Sở dĩ gọi là kem cân bởi kem được đặt trong các tủ kem lớn, khách mua bao nhiêu, chủ quán mới xắt miếng thành từng khoanh vuông vức, đặt lên cân rồi tính tiền theo trọng lượng.

Kem bây giờ sang trọng hơn
Dù vậy, ngày xưa chẳng mấy nhà có tủ lạnh trữ kem, nên lũ nhỏ ngày ấy thèm ăn kem cân chỉ có thể gắng giỏi gắng ngoan, chờ bố mẹ hào phóng đưa đi chơi rồi ghé qua hàng kem. Kem cân cắt miếng mỏng bày trong đĩa gọi là kem đĩa, đặt trong cốc nhỏ thì gọi sang hơn là kem ly, đứa trẻ nào may mắn lắm mới được ăn.
Bắt mắt và đắt đỏ, nhưng lại không mang lại tuổi thơ
Kem cân ngon hơn kem mút nhiều, vì dù sao cũng thuộc hàng "cao cấp", nhiều sữa nhiều kem nên béo ngậy ngọt ngào.Lũ trẻ háo hức ăn kem lắm, đĩa kem cắt đủ màu, rắc thêm mấy hạt lạc, sợi dừa chưa mang tới bàn là đã nuốt nước miếng ừng ực. Đứa nào tối hôm trước được đưa đi ăn kem, là hôm sau chắc chắn sẽ đưa cái mặt vênh vênh kì khôi khoe khoang cùng chúng bạn, thích thú nghe những lời trầm trồ tán dương.

Nhưng dù có cao sang tới đâu, kem kí ngày xưa cũng là thứ kem đơn giản, mộc mạc bình dân mà giờ hiếm nơi đâu còn có được. Ngày nay, các hiệu kem Tây ào ạt xuất hiện, thứ kem công nghiệp đóng túi đẹp mắt cũng len lỏi về khắp các vùng ngoại ô. Kem mút hay kem cân không còn khả năng cạnh tranh đành ngậm ngùi rơi vào quên lãng. Kỉ niệm quá vãng giờ có chăng chỉ còn 1, 2 tiệm lẻ tẻ nơi đô thị ồn ào, chẳng đủ khơi lại một góc hoàng kim thủa xưa.

K.H